Het kabinet wil risico’s voor milieu en volksgezondheid door het gebruik van staalslakken beter reguleren. Recent heeft ATR een voorstel voor een regeling beoordeeld die het gebruik van staalslakken als bouwgrondstof verbood. In de uiteindelijke regeling is dit verbod gedeeltelijk afgezwakt en vervangen voor een vergunningplicht. De uitwerking van die vergunningplicht laat nog te wensen over. Zo is de effectiviteit en proportionaliteit van het vergunningenstelsel niet goed te beoordelen. Ook het minder belastende alternatief van effectiever toezicht is niet herleidbaar overwogen. Dat schrijft ATR in een aanvullende zienswijze aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (I&W).
Context
In eerste instantie wilde het kabinet toepassingen met daarin meer dan 20 massaprocent staalslak op of in de landbodem verbieden. Uit de uiteindelijke regeling blijkt dat het kabinet nu kiest voor een beperkt verbod. Toepassing is verboden wanneer het om een bepaalde dikte van de laag gaat (laagdikte van meer dan een halve meter) en/of wanneer toegepast op locaties met vergroot risico voor de volksgezondheid. In andere gevallen kunnen staalslakken met een vergunning alsnog worden toegepast.
Onjuiste procedure
ATR bracht in juli 2025 een advies uit over het voorstel dat het gebruik van staalslakken voorlopig verbood. Het introduceren van een vergunningplicht betreft een materiële wijziging met regeldrukgevolgen. De procedure schrijft voor dat in zo’n geval ATR in de gelegenheid moet worden gesteld om voordat de regeling wordt gepubliceerd een aanvullende zienswijze uit te brengen. Dit is niet gebeurd. Met deze aanvullende zienswijze doet ATR dit alsnog, ondanks het feit dat de regeling al is vastgesteld.
Onduidelijkheid invulling vergunningplicht
De vergunningplicht geldt voor een aantal gevallen waar in het oorspronkelijke voorstel een verbod gold. Uit de toelichting wordt niet duidelijk in welke situaties een vergunning verleend kan worden. Zo zijn de criteria die gehanteerd zullen worden niet uitgewerkt in de regeling. Hierdoor is de effectiviteit en proportionaliteit van de vergunningplicht niet goed vast te stellen.
Regeldruk neemt toe
De vergunningplicht leidt tot een eenmalige regeldruktoename van 50.000 euro. De totale regeldruk die met dit wetsvoorstel eenmalig gecreëerd wordt, komt daarmee uit op 400.000 euro.
De formele titel van de regeling luidt: Regeling houdende verbod op het toepassen van staalslakken.