Het kabinet wil de termijnen voor het zogeheten voorkeursrecht met vier jaar verlengen. Het nut en noodzaak van deze verlenging is niet onderbouwd. Bovendien zijn de gevolgen voor grondeigenaren niet in beeld. Dat schrijft ATR in een advies aan de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO).

Context

De vestiging van een voorkeursrecht betekent voor een grondeigenaar een verplichting om de onroerende zaak bij verkoop eerst aan de gemeente, provincie of Staat aan te bieden. Bijvoorbeeld in het belang van woningbouw. Het kabinet wil de termijn in huidige regeling - maximaal 16 jaar en drie maanden – verlengen met vier jaar. Dat betekent dat er straks maximaal 20 jaar en drie maanden een voorkeursrecht op onroerende zaken kan rusten.

Onvoldoende onderbouwing

In het voorstel is niet kwalitatief of kwantitatief onderbouwd waarom de termijn moet worden verlengd. Onduidelijk blijft of en zo ja welke knelpunten gemeenten ervaren bij de huidige termijn. Ook bevat het voorstel geen duiding van mogelijke effecten voor grondeigenaren. Het is goed mogelijk dat een langere termijn leidt tot extra en langdurige onzekerheid voor grondeigenaren over de toekomst van hun grond en mogelijke bedrijfsvoering. Omdat het voorstel onvoldoende is onderbouwd, is onderbouwde besluitvorming over de proportionaliteit van de maatregel niet goed mogelijk.

Weging alternatieven niet mogelijk

De ontoereikende probleemanalyse maakt ook dat inzicht ontbreekt in mogelijk minder belastende alternatieven. Een dergelijk alternatief kan bijvoorbeeld het in standhouden van de huidige situatie van termijnen van voorkeursrecht zijn.  Als niet duidelijk is wat het voorstel precies beoogt, is het niet mogelijk om vast te stellen met welke alternatieve maatregelen dat doel kan worden bereikt.  

Werkbaarheid en regeldruk

De toelichting op het voorstel bevat ook nog geen uitleg wat de praktische gevolgen zijn voor grondeigenaren en of het voorstel voor hen werkbaar is. Ook is er nog geen regeldrukanalyse. 
De formele titel van het voorstel luidt Novelle wet versterking regie volkshuisvesting